Okwu mmalite

Ụlọ ọrụ na gọọmentị na-amatawanye mkpa ọ dị ngwa ngwa iji dozie mgbanwe ihu igwe na ibelata ikuku ikuku (GHG). European Union (EU) bụ isi ihe na-eme mgbalị mbelata ikuku ikuku zuru ụwa ọnụ, na-emejuputa atumatu na ụkpụrụ dị iche iche iji mee ka mgbanwe ahụ gaa n'ọnọdụ akụ na ụba carbon dị ala. Otu n'ime iwu kachasị ọhụrụ bụ usoro mmezi ngbanwe Carbon (CBAM).

Atụmatụ CBAM bụ nzọụkwụ dị ịrịba ama iji nweta ihe mgbaru ọsọ ihu igwe nke EU, nke gụnyere ibelata ihe ọkụkụ GHG ma ọ dịkarịa ala 55% site na 2030. Ọ bụ European Commission webatara ya na July 2021 wee banye ike na May 2023. Na blọgụ a, anyị ga-atụle isi atụmatụ nke CBAM, otú o si arụ ọrụ, na mmetụta ya na azụmahịa na ahia.

Gịnị bụ ebumnobi nke CBAM?

E chepụtara CBAM iji lebara okwu gbasara ikuku carbon, nke bụ mgbe ụlọ ọrụ na-ebuga ọrụ ha na mba ndị nwere ụkpụrụ gburugburu ebe obibi na-adịghị mma iji zere ọnụ ahịa nke irube isi na atumatu ihu igwe nke obodo ha. Ịgbanwe mmepụta na mba ndị nwere ụkpụrụ ihu igwe dị ala nwere ike ime ka mmụba nke ikuku GHG zuru ụwa ọnụ. Mwepu carbon na-etinyekwa ụlọ ọrụ EU ndị kwesịrị irube isi n'iwu ihu igwe dị njọ.

Ebum n'obi iji gbochie ikuku carbon site n'ime ka ndị na-ebubata mbubata kwụọ ụgwọ maka ikuku ikuku metụtara mmepụta ngwaahịa ebubata na EU. Nke a ga-agba ndị ụlọ ọrụ na-abụghị EU ume ibelata ikuku carbon ha na mgbanwe gaa na akụ na ụba carbon dị ala. Ndị ụlọ ọrụ ga-akwụ ụgwọ maka akara carbon ha n'agbanyeghị ebe ọrụ ha dị. Nke a ga-eme ka ọnọdụ egwuregwu maka ụlọ ọrụ EU ga-agbaso ụkpụrụ iwu ihu igwe siri ike nke EU ma gbochie ha ịbụ ndị a na-ebubata na mba ndị nwere ụkpụrụ gburugburu ebe obibi dị ala.

Ọ bụghị naanị nke a, mana CBAM ga-emepụta ụzọ ntinye ego ọzọ maka EU, nke enwere ike iji kwado ọrụ ihu igwe ma kwado mgbanwe gaa na akụ na ụba ndụ ndụ. Site na 2026 ruo 2030, a na-atụ anya na CBAM ga-ewepụta ego ha ga-enweta ihe ruru ijeri euro 1 kwa afọ na nkezi, maka mmefu ego EU.

CBAM: kedu ka ọ ga-esi arụ ọrụ?

CBAM ga-achọ ka ndị na-ebubata mbubata kwụọ ụgwọ maka ikuku carbon metụtara mmepụta ngwaahịa ebubata na EU, na-eji otu usoro ahụ etinyere na ndị na-emepụta EU n'okpuru EU Emissions Trading System (ETS). CBAM ga-arụ ọrụ site n'ịchọ ndị na-ebubata ngwaahịa ka ha zụta asambodo eletrọnịkị iji kpuchie ikuku ikuku metụtara mmepụta ngwaahịa ebubata. Ọnụahịa nke asambodo ndị a ga-adabere na ọnụahịa carbon n'okpuru ETS.

Usoro ọnụahịa maka CBAM ga-adị ka nke ETS, yana oge nke nta nke nta na mmụba nwayọọ nwayọọ na mkpuchi ngwaahịa. CBAM ga-ebu ụzọ tinye aka na mbubata ngwa ahịa nke nwere carbon siri ike yana n'ihe egwu dị oke egwu nke ntapu carbon: ciment, ígwè na ígwè, aluminium, fatịlaịza, ọkụ eletrik na hydrogen. Ebumnuche ogologo oge bụ iji nwayọọ nwayọọ gbasaa ohere nke CBAM iji kpuchie akụkụ dị iche iche. Oge mgbanwe nke CBAM malitere na 1 October 2023 ga-aga n'ihu ruo 1 Jenụwarị 2026, mgbe usoro na-adịgide adịgide ga-abanye n'ike. N'ime oge a, ndị na-ebubata ngwa ahịa n'ụdị iwu ọhụrụ ahụ ga-akọrịrị ọkụ ọkụ GHG agbakwunyere na mbubata ha (mkpọpụta ozugbo na nke na-apụtaghị ìhè), na-akwụghị ụgwọ ma ọ bụ mgbanwe ego ọ bụla. Usoro nke nwayo nke nta nke nta ga-enye ndị na-ebubata na ndị na-ebupụ oge iji kwekọọ na usoro ọhụrụ ahụ ma hụ na mgbanwe dị mma gaa na akụ na ụba carbon dị ala.

N'ime ogologo oge, CBAM ga-ekpuchi ngwongwo niile a na-ebuba na EU nke dị n'okpuru ETS. Nke a pụtara na a ga-ekpuchi ngwaahịa ọ bụla na-ebupụta GHG n'oge usoro mmepụta ya, n'agbanyeghị obodo ọ si. CBAM ga-ahụkwa na ndị na-ebubata ngwaahịa na-akwụ ụgwọ maka ikuku carbon na-ejikọta na mmepụta nke ngwaahịa ndị a na-ebubata, nke ga-eme ka ụlọ ọrụ na-agba ume iji belata akara ụkwụ carbon ha na mgbanwe gaa na akụ na ụba carbon dị ala.

Agbanyeghị, enwere ụfọdụ ewepu na CBAM. Dịka ọmụmaatụ, mbubata sitere na mba ndị mebere usoro ọnụahịa carbon ga-abụ nke a ga-ewepụ na CBAM. Ọzọkwa, obere ndị na-ebubata na ndị mbupụ na-ada n'okpuru ọnụ ụzọ a ga-ahapụkwa na CBAM.

Kedu ihe mmetụta CBAM nwere ike ime?

Atụmanya CBAM na-atụ anya na ọ ga-enwe mmetụta dị ukwuu na ọnụahịa carbon na ịzụ ahịa ikuku na EU. Site n'ịchọ ndị na-ebubata ngwaahịa ka ha zụta asambodo carbon iji kpuchie ikuku ndị metụtara mmepụta ngwaahịa ebubata, CBAM ga-emepụta ọchịchọ ọhụrụ maka asambodo carbon ma nwee ike ịbawanye ọnụ ahịa carbon na ETS. N'akụkụ a, a na-atụ anya na CBAM ga-enye aka n'ibelata ikuku GHG na ibelata mmetụta mgbanwe ihu igwe. Otú ọ dị, mmetụta CBAM na gburugburu ebe obibi ga-adabere na ọnụ ahịa carbon na mkpuchi nke ngwaahịa.

Mmetụta nke CBAM na azụmahịa mba ụwa na nkwekọrịta ihu igwe ka na-ejighị n'aka. Mba ụfọdụ ekwupụtala nchegbu na CBAM nwere ike imebi ụkpụrụ nke World Trade Organisation (WTO). Otú ọ dị, EU ekwuola na CBAM kwadoro nke ọma na iwu WTO ma kwekọọ na ụkpụrụ nke asọmpi ziri ezi na nchebe gburugburu ebe obibi. Ọzọkwa, CBAM nwere ike kpalie mba ndị ọzọ ka ha mejuputa usoro ọnụahịa carbon nke ha ma tinye aka na mbọ zuru ụwa ọnụ iji belata ikuku GHG na ibelata mmetụta mgbanwe ihu igwe.

Mmechi

Na mmechi, CBAM na-anọchite anya nzọụkwụ dị ịrịba ama iji nweta ebumnuche ihu igwe nke EU na ịhụ na egwuregwu dị larịị maka ụlọ ọrụ EU. Site n'igbochi ntapu carbon na agba ndị ụlọ ọrụ ume ibelata akara ụkwụ carbon ha, CBAM ga-eme ka nrụpụta ọrụ mbelata ihe ọkụkụ nke EU na-enye aka na mbọ zuru ụwa ọnụ iji belata ikuku GHG na ibelata mmetụta mgbanwe ihu igwe. Otú ọ dị, mmetụta nke CBAM na ọnụahịa carbon, ịzụ ahịa ikuku, ahia mba ụwa, na gburugburu ebe obibi ga-adabere na nkọwa nke mmejuputa ya na nzaghachi nke mba ndị ọzọ na ndị nwere mmasị.